روغن پمپ وکیوم چیست؟
روغن پمپ وکیوم امکان کاهش اصطکاک و سایش بین قطعات متحرک پمپ وکیوم روغنی را فراهم می کند، به آب بندی سیستم برای ایجاد خلاء مطلوب کمک می کند و به حذف آلاینده ها از سیستم کمک می کند. روغن باید بتواند دماها و فشارهای بالایی را که معمولاً در زمان کار پمپ وکیوم با آن مواجه می شود، تحمل کند.روغن پمپ خلاء معمولاً یک روغن معدنی است که به خوبی تصفیه شده و دارای ویسکوزیته خاص میباشد که مناسب مدل پمپ وکیوم روغنی (در مقاله پمپ وکیوم روغنی چیست به معرفی کامل آن میپردازیم) و فشار بخار پایین برای استفاده است.
انواع روغن پمپ وکیوم
به صورت کلی روغن های پمپ وکیوم به دو دسته اصلی تقسیم میشوند، که در بازار ایران بیشتر از روغن وکیوم معدنی و در مواردی روغن وکیوم مصنوعی استفاده میشود:
روغن پمپ وکیوم معدنی
این رایج ترین نوع روغن پمپ خلاء است. مقرون به صرفه است و برای کاربردهای عمومی مناسب است. با این حال، ممکن است در شرایط شدید عملکرد خوبی نداشته باشد.
روغن پمپ وکیوم مصنوعی
روغن‌های پمپ خلاء مصنوعی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که عملکردی عالی در دماها و فشارهای شدید ارائه دهند. آنها در مقایسه با روغن های معدنی، پایداری حرارتی، مقاومت در برابر اکسیداسیون و عمر طولانی تری را ارائه می دهند.
روغن پمپ وکیوم خوب چه مشخصاتی دارد؟
1- فشار بخار
صرف نظر ازمشخصات دیگر ، روغن پمپ خلاء هیچ استفاده و کاربردی نخواهد داشت اگر فشار بخار آن به حدی بالا باشد که قسمت محفظه خلاء پمپ را دچار مشکل کند. به طور خلاصه هرچه فشار روغن کمتر عملکرد پمپ وکیوم بهتر است. بهترین روغن پمپ خلاء در فشار کاری خود دارای فشار بخار کمتر از 0.1 پاسکال (pa) خواهد بود.
فشار بخار پایین روغن چه مزایایی برای پمپ وکیوم دارد؟
روغن پمپ خلاء با فشار بخار بسیار کم باعث میشود که پمپ وکیوم:
عملکرد را بهبود می بخشد
به دام انداختن مولکول گاز به صورت بهتری انجام میشود
باعث آلودگی کمتری میشود
2- قابلیت روانکاری
روغن از فرسودگی داخلی پمپ جلوگیری می کند و عمر پمپ را افزایش می دهد. بنابراین یک خاصیت بسیار مهم روغن پمپ خلاء، قابلیت روانکاری است. روغن‌های مصنوعی معمولاً 11 درصد بیشتر از روغن‌های معدنی توانایی روانکاری بیشتری دارند.
3- رنگ روغن
رنگ ارتباط مستقیمی با خواص خلاء ندارد، اما به شناسایی دسته بندی سیالات کمک می کند. رنگ روغن پمپ هیدروکربنی از زرد شفاف تا متوسط متغییر است و با استانداردی مانند آزمون تعیین رنگ سیبلت (Saybolt) مشخص می شود. نفتن ها تیره تر از پارافین هستند. پارافین های خالص زنجیره مستقیم و بیشتر مواد مصنوعی شفاف هستند، اما افزودنی ها یا رنگ ها هر مایعی را کدر یا رنگ می کنند.
4- نقطه ریزش (پایین ترین دما عملیات روغن)
نقطه انجماد پایین ترین دمایی است که سیال در آن جریان می یابد. زیر این دما یخ می زند. ویسکوزیته در نقطه انجماد 105-106 میلی متر مربع بر ثانیه است. لطفا حداقل دمای منطقه خود را بررسی کنید. نقطه انجماد روغن پمپ خلاء شما باید بهتر از آن باشد تا روغن یخ نزند. به عنوان مثال، اگر حداقل دما در منطقه شما 0 درجه سانتیگراد است، نقطه انجماد روغن پمپ خلاء باید حداقل (5-) درجه سانتیگراد باشد.
6- نقطه اشتعال
نقطه اشتعال دمایی هستند که در آن یک روغن به صورت لحظه ای و نقطه آنش دمایی است که روغن به صورت پیوسته در حضور شعله می سوزد. دمای اشتعال خودکار دمایی است که در آن سیال خود به خود مشتعل می شود.
هر چه نقطه اشتعال و آتش بالاتر باشد روغن بهتر است. به هیچ وجه نباید، دمای کار روغن وکیوم به دلایل ایمنی نباید از آتش یا نقطه اشتعال بیشتر شود.
7- مقدار حلالیت گاز در روغن وکیوم
در شرایط عملیاتی، روغن پمپ خلاء احتمالاً مقداری از گازهای فرآیند را جذب می کند. دقیقاً به همین دلیل است که در فرآیندهای خاص، روغن پمپ خلاء نیاز به تعویض بیشتر دارد. به همین دلیل یک روغن پمپ خلاء خوب توسط سازنده آن با کیفیت بهتری طراحی خواهد شد تا بتواند در برابر این گازهای فرآیندی مقاومت کند. انحلال گاز در روغن پمپ خلاء، ویسکوزیته آن را تغییر می دهد. روغن های مصنوعی در برابر حلالیت گاز مقاومت بیشتری دارند.
هرچقدر که روغن پمپ وکیوم حلالیت کمتری داشته باشد بهتر است، همچنین، اگر به طور مکرر روغن پمپ خلاء را تعویض می کنید یا مواد خورنده / واکنشی را پردازش می کنید، روغن پمپ خلاء مصنوعی را به کار ببرید.
8- ویسکوزیته یا گرانروی
ویسکوزیته مقاومت سیال در برابر حرکت است. به بیان ساده، ویسکوزیته نشان دهنده مخالفت با جریان در سیال است. متقابل ویسکوزیته سیالیت نامیده می شود که معیاری برای سهولت جریان است. به عنوان مثال، عسل دارای ویسکوزیته بیشتر از آب است. اگر ویسکوزیته خیلی زیاد باشد، روغن روان نمی شود و اگر خیلی کم باشد، روغن نمی تواند آب بندی شود. ویسکوزیته معمولی برای روغن پمپ خلاء 68 تا 77 cst در 40 درجه سانتی گراد است.
9– شاخص گرانروی (VI- Viscosity Index)
شاخص ویسکوزیته (VI) اندازه گیری بدون واحد تغییر ویسکوزیته با دما است. بیشتر برای توصیف رفتار ویسکوزیته-دما روغن پمپ خلاء استفاده می شود. هرچه VI کمتر باشد، ویسکوزیته بیشتر تحت تأثیر تغییرات دما قرار می گیرد. روغن پمپ وکیوم با VI بالاتر (جایی که تغییر ویسکوزیته با دما حداقل است) روغن بهتری است.
