
پمپ حلزونی چیست؟
پمپهای حلزونی یکی از انواع پمپ سانتریفیوژ (گریز از مرکز) محسوب میشوند. در واقع اصطلاح حلزونی به دلیل شکل حلزونی و پیچشی مانند پوسته یا بدنه پمپ میباشد. کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف و کشاورزی دارند و به آن پمپ سرچاهی یا پمپ کشاورزی نیز میگویند.
انواع پمپ حلزونی
پمپ تک حلزونی
پمپ دو حلزونی
پمپ حلزونی از دسته پمپهای سانتریفیوژ است. در مقاله پمپ سانتریفیوژ یا گریز از مرکز میتوانید اطلاعات بیشتری درباره این نوع پمپها، انواع دسته بندی ها و اجزای آن ها کسب کنید.
عملکرد پمپ حلزونی
در پمپهای حلزونی پروانه در داخل محفظه پیچشی قرار میگیرد. سیال از قسمت مکش پمپ حلزونی و سپس از قسمت چشمی پروانه وارد محفظه شده و با چرخش روتور و در ادامه پروانه متصل به آن، به جریان سیال نیروی گریز از مرکز وارد میشود که این نیرو عامل حرکت سیال به سمت محیط بیرونی پروانه در جهت شعاعی میشود. ساختار محفظه و پوسته حلزونی پمپ به گونهای است که سطح مقطع و مساحت آن در طول جهت جریان افزایش مییابد.
از علم سیالات و بحث قانون پایستگی جرم میدانیم که مساحت سطح مقطع جریان و سرعت جریان رابطه معکوس دارند. بنابراین با افزایش مداوم سطح مقطع جریان، سرعت جریان کاهش مییابد. کاهش سرعت جریان سیال به معنی افزایش فشار سیال خروجی از پمپ میباشد.
اجزا پمپ حلزونی
اجزای اصلی پمپ حلزونی در شکل زیر نمایش داده شده است. اجزا اصلی شامل:
بدنه یا پوشش
محفظه حلزونی
پروانه
قسمت مکش
قسمت تخلیه
اجزای پمپ حلزونی
کاربردهای پمپ حلزونی
همانطور که مشخص است پمپ سانتریفیوژ پرکاربردترین پمپ در سطح جهان میباشد و پمپ حلزونی هم که نوعی از پمپهای سانتریفیوژ میباشد به همان نسبت هم کاربرد و هم فروش زیادی با توجه به تنوع کاربری بالا دارند. در زیر بعضی از کاربردهای پمپ حلزونی ذکر شده است:
برای انتقال و جابجایی آب در زمین های کشاورزی
برای پمپاژ آب در ساختمان های بلند مرتبه
انتقال سیال در استخرهای بزرگ و با وسعت بالا
انتقال و جابجایی مواد خورنده و اسیدی
در صنایع مختلف شیمیایی و انتقال مواد شیمیایی
در اطفا حریق و آتش نشانی
نیروگاه ها
مزایای پمپ حلزونی
قیمت مقرون به صرفه تر
قابلیت جابجایی سیال با دبی بالا
هزینه تعمیر ونگهداری پایین
طول عمر بالا
معایب پمپ حلزونی
عدم قابلیت کارکرد به صورت خشک
نیاز به آب بندی و سیل مکانیکی
جنس پمپ حلزونی
منظور از جنس پمپ حلزونی قسمت حلزونی بدنه یا پوشش آن میباشد. با توجه به کاربردهای مختلف و نوع سیالی که قرار است پمپ شود و همچنین شرایط محیطی نصب پمپ، جنس پمپ حلزونی متفاوت میباشد. جنس های بکار رفته در قسمت حلزونی میتواند چدن، استیل ضدزنگ، برنز و یا آلیاژهای مختلفی باشد. در صورت استفاده برای آب با سختی بالا، آب شور و … جنس استیل 304 یا 316 استفاده میشود.
انتخاب پمپ حلزونی
در پمپهای سانتریفیوژ دو پارامتر اصلی وجود دارد که توانایی پمپ را در میزان ارتفاع و حجم قابل جابجایی نشان میدهد و با عناوین هد و دبی پمپ نام برده میشوند. در پمپ حلزونی نیز با داشتن مقدار هد و دبی میتوان پمپ مناسب را انتخاب کرد. عموما پمپهای حلزونی از الکتروموتور با دور موتور 1450 و 2900 دور بر دقیقه بهره میبرند.
پمپ اتابلوک از جمله پمپ های حلزونی است که تک پروانه است و در صورتی که هد در محدوده 0 الی 100 متر باشد این نوع پمپ حلزونی مناسب است؛ و در صورتی که هدهای بیشتر مدنظر باشد، پمپ طبقاتی مناسب میباشد. با داشتن دو مقدار هد و دبی لازم برای کاربرد مد نظر و مراجعه به نمودار همپوشانی پمپ حلزونی میتوان پمپ مناسب را انتخاب کرد.