آشنایی با IP یا درجه حفاظت

آشنایی با IP یا درجه حفاظت

ساختار کد IP چگونه است؟

سیستم درجه‌بندی IP یک کد دو عددی است که توسط استانداردهای بین‌المللی تعریف می شود و به شما می‌گوید یک دستگاه تا چه اندازه در برابر گردوغبار و آب مقاوم است. این کد معمولا به شکل IPXX نشان داده می‌شود که در آن هر X معنا و مفهوم خاصی دارد.

ساختار کد ip یا درجه حفاظت

رقم اول(X): نشان‌دهنده میزان مقاومت دستگاه در برابر نفوذ اجسام جامد (مانند گردوغبار).
رقم دوم(X): نشان‌دهنده میزان مقاومت دستگاه در برابر نفوذ مایعات (مانند آب).

اگر به جای یکی از رقم های کدIP، حرف X قرار بگیرد، به این معنا است که در مورد آن معیار خاص (مثلا مقاومت در برابر نفوذ گرد و غبار یا آب) اطلاعاتی ارائه نشده یا تست مربوطه انجام نشده است. به عبارت دیگر، وجود حرف X لزوما به معنای عدم وجود حفاظت نیست، بلکه نشان می‌دهد که درجه حفاظت برای آن بخش مشخص نشده است. به عنوان مثال IPX5، نشان دهنده عدم رتبه‌بندی در برابر نفوذ جامدات است.

هریک از اعداد در IP نماد چیست؟

همانطور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، درجه حفاظت IP با دو عدد بعد از آن تعریف می شود که در ادامه به طور کامل توضیح می دهیم که هریک از این ارقام چه معنا و مفهومی دارند.

راهنمای درجه حفاظت یا ip
مفهوم عدد اول در کد IP

رقم اول (سمت چپ) در درجه حفاظت یا کد IP، نشان دهنده سطح حفاظت این دستگاه در برابر نفوذ ذرات جامد و گرد و غبار است. این عدد از 0 تا 6 رتبه بندی می شود؛ بطوریکه عدد صفر نشان دهنده عدم مقاومت دستگاه و عدد 6 بیانگر محافظت کامل آن در برابر ذرات گرد و غبار است.

چند مثال کاربردی از درجه حفاظت IP

برای فهم بهتر درجه حفاظت تجهیزات الکتریکی یا IP، چند مثال کاربردی برای شما بیان می کنیم که در بقیه شرایط نیز، طبق همین قانون بتوانید درجه حفاظت دستگاه مورد نظر را تفسیر کنید. نکته ای که باید بدانید این است که محاسبه درجه حفاظت در انواع دستگاه ها، از یک قانون مشابه تبعیت می کند. به طور مثال:

مثال 1: IP67

رقم اول (6): کاملا ضد گردوغبار.
رقم دوم (7): قابلیت غوطه‌وری موقت در آب

تفسیر درجه حفاظت ip67

مثال 2: IP44

رقم اول (4): حفاظت در برابر اجسام بزرگ‌تر از 1 میلی‌متر.
رقم دوم (4): مقاومت در برابر پاشش آب از هر جهت.

تفسیر درجه حفاظت ip44
حروف مکمل در کد IP

در کد درجه حفاظت یا IP، علاوه بر دو رقم اصلی که میزان محافظت در برابر نفوذ اجسام جامد و مایعات را مشخص می‌کنند، گاهی حروفی به‌عنوان پسوند به انتهای کد افزوده می‌شود که به آن‌ها حروف مکمل گفته می‌شود. این حروف اطلاعات تکمیلی در خصوص شرایط خاص تست یا مقاومت تجهیزات الکتریکی در محیط‌های صنعتی و عملیاتی را ارائه می‌دهند.

مثال‌های کاربردی از کدهای IP همراه با حروف مکمل

IP66F: دستگاه علاوه بر مقاومت کامل در برابر گرد و غبار و پاشش شدید آب، در برابر نفوذ روغن نیز مقاوم است.
IP67M: محفظه دارای مقاومت کامل در برابر گردوغبار بوده و امکان غوطه‌وری موقت در آب را دارد، ضمن اینکه آزمون مقاومت در حین عملکرد و حرکت انجام شده است.
IP65W: این کد نشان می‌دهد که دستگاه کاملا ضد گرد و غبار است و در برابر پاشش آب نیز محافظت دارد. علاوه بر آن برای استفاده در فضاهای باز و مرطوب مناسب است.
IP69K: محفظه دستگاه کاملا ضد گرد و غبار است و همچنین در برابر آب داغ و فشار بالا از تمام زوایا مقاومت دارد. عدد 9 به همراه K، نشان دهنده بالاترین سطح حفاظت در کدهای IP است.

استفاده از حروف مکمل در کد IP به سازندگان و مصرف‌کنندگان این امکان را می‌دهد که اطلاعات دقیق‌تری در خصوص سطح حفاظت تجهیزات، مطابق با شرایط واقعی محیط کار به‌دست آورند. این مشخصه‌ها به‌ویژه در طراحی، نصب و نگهداری تجهیزات الکتریکی در محیط‌های خاص و حساس، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
چرا استفاده از درجه حفاظت IP اهمیت دارد؟

تجهیزات الکتریکی در محیط‌های صنعتی، تجاری و حتی خانگی همواره در معرض عوامل آسیب‌زایی مانند گرد و غبار، رطوبت و مواد شیمیایی قرار دارند. در صورت عدم محافظت مناسب، این عوامل می‌توانند موجب کاهش کارایی، کوتاه شدن عمر مفید و در نهایت از کار افتادن کامل دستگاه شوند.

برای نمونه، گرد و غبار می‌تواند به درون محفظه یا بدنه دستگاه نفوذ کرده و در بخش‌هایی مانند پورت‌ها، سوکت‌ها و مدارهای داخلی تجمع پیدا کند. تجمع بیش از حد این ذرات ممکن است موجب اختلال در خنک‌سازی، ایجاد اتصال کوتاه و کاهش عملکرد سیستم شود.

از سوی دیگر، رطوبت و تماس مستقیم با آب نیز از تهدیدهای جدی برای عملکرد صحیح تجهیزات الکتریکی محسوب می‌شوند. نفوذ مایعات می‌تواند منجر به زنگ‌زدگی، خوردگی قطعات داخلی یا ایجاد اتصال‌های ناخواسته در مدارها شود. همچنین، برخی مواد شیمیایی مانند شوینده‌ها یا پاک‌کننده‌ها، در صورت تماس با سطوح دستگاه، می‌توانند اثرات مخرب و خورنده‌ای برجای بگذارند.

در چنین شرایطی، درجه حفاظت IP اهمیت پیدا می‌کند. این استاندارد بین‌المللی مشخص می‌کند که یک دستگاه تا چه اندازه در برابر نفوذ اجسام جامد و مایعات مقاوم است و آیا برای استفاده در محیط‌هایی مثل فضاهای مرطوب، گردوغبارزا یا حتی غوطه‌ور در آب مناسب است یا خیر. استفاده از تجهیزات دارای IP مناسب، گامی مؤثر در جهت افزایش ایمنی، دوام و عملکرد پایدار دستگاه‌ها در شرایط محیطی مختلف است.

دلایل اهمیت استفاده از درجه حفاظت ip
مزایای استفاده از IP یا درجه حفاظت

استفاده از تجهیزات دارای درجه IP مناسب، مزایای متعددی دارد از جمله:

افزایش طول عمر دستگاه‌ها از طریق محافظت در برابر آلودگی‌های محیطی
کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری به دلیل کاهش احتمال خرابی
اطمینان از عملکرد ایمن و مداوم حتی در شرایط نامساعد محیطی
امکان استفاده از تجهیزات در محیط‌های صنعتی، بیرونی یا مرطوب
افزایش ایمنی کاربران با کاهش ریسک تماس با بخش‌های الکتریکی در اثر نفوذ مایعات یا گرد و غبار

در نتیجه، انتخاب تجهیزات با درجه حفاظت IP مناسب نه تنها یک انتخاب هوشمندانه، بلکه یک ضرورت برای حفظ سلامت و کارایی سیستم‌های الکتریکی در محیط‌های مختلف است.

مدیریت سایت
ارسال دیدگاه