آشنایی با استاندارد NEMA الکتروموتور

NEMA چیست؟

NEMA یا National Electrical Manufacturers Association سازمانی است که استانداردهای مرتبط با تجهیزات الکتریکی را در ایالات متحده تعریف می‌کند. این استانداردها در زمینه‌هایی مانند ایمنی تجهیزات، سازگاری با محیط های مختلف و بهینه سازی عملکرد به کار می روند و در صنایع گوناگون از جمله نفت و گاز، صنایع غذایی، معادن و کارخانه‌های تولیدی کاربرد دارند.

استاندارد nema
تاریخچه NEMA

NEMA در سال 1926 توسط تولیدکنندگان تجهیزات الکتریکی در ایالات متحده تأسیس شد. هدف اصلی آن، تدوین یک زبان مشترک برای استانداردسازی محصولات و بهبود کیفیت در سطح جهانی بود. این استاندارد به مرور زمان تکامل یافت و اکنون به یکی از معتبرترین استانداردها در صنعت برق تبدیل شده است.

تاریخچه استاندارد NEMA نشان می‌دهد که این استاندارد توانسته است نیازهای متغیر صنایع را پاسخ دهد. از زمان تأسیس تاکنون، NEMA تغییرات بسیاری داشته و به طور مداوم به‌روز شده است تا با فناوری‌های جدید سازگار باشد. به عنوان مثال، در دهه‌های اخیر، تأکید بیشتری بر بازده انرژی و کاهش هزینه‌های عملیاتی شده است.
دسته‌بندی‌های استاندارد NEMA برای الکتروموتورها

یکی از جنبه‌های کلیدی NEMA این است که فاکتورهای مختلفی را برای طبقه بندی و استانداردسازی الکتروموتورها در نظر می گیرد. از جمله مهم ترین این فاکتورها عبارتند از:

نوع محفظه
کلاس عایق حرارتی
راندمان انرژی
کدهای طراحی
مقلومت در برابر شرایط محیطی خاص
توان و سرعت
ولتاژ و فرکانس
اندازه قاب یا فریم سایز

1. نوع محفظه

محفظه های NEMA انواع مختلفی از محیط‌های کاری را پوشش می‌دهند. این محفظه ها بر اساس سطح حفاظت در برابر عوامل محیطی مانند آب، گرد و غبار، مواد شیمیایی و… طراحی شده‌اند. در ادامه، رتبه بندی های NEMA برای درک بهتر شما آورده شده است:

جدول رتبه بندی nema
تفسیر جدول رتبه بندی NEMA

همانطور که گفتیم انواع مختلفی از محفظه برای الکتروموتورها بر اساس استاندارد NEMA تعریف شده است. در ادامه در مورد هر یک از این محفظه ها، بیشتر توضیح می دهیم.
نوع 1

دستگاه هایی با رتبه بندی NEMA 1، بیشتر برای استفاده در داخل ساختمان ساخته شده‌اند و از افراد در برابر تماس با قطعات الکتریکی فعال و دارای شارژ الکتریکی محافظت می‌کنند.
نوع 2

محفظه NEMA 2، در واقع تا حدودی همان محفظه NEMA 1 است. با این حال، درجه بندی NEMA 2 محافظت بیشتری نسبت به NEMA 1 ارائه می دهد، مثل محافظت در برابر چکه کردن یا پاشیدن آب. معمولا در مکان‌هایی که احتمال رطوبت کم است، استفاده می‌شود.
نوع 3R , 3RX

محفظه های NEMA 3R و 3RX برای استفاده در داخل یا خارج از منزل طراحی شده اند و از اجزا در برابر باران، برف و خاک محافظت می کنند. به علاوه، از تشکیل یخ بر روی محفظه جلوگیری می کنند.
نوع 3, 3X

محفظه های NEMA 3 و 3X در برابر باران، برف و گرد و غبار مقاوم هستند و برای استفاده در محیط های داخلی و خارجی ساخته شده اند. NEMA 3 و 3X نسبت به محفظه NEMA 3R یا 3RX، محافظت بیشتری در برابر گرد و غبار از خودشان نشان می دهند.
نوع 3S ، 3SX

محفظه‌های NEMA 3S و NEMA 3SX از محافظتی شبیه به NEMA 3 برخوردار هستند. دستگاه هایی با این رتبه بندی، هنگامی که یخ روی محفظه آنها تشکیل می‌شود یا زمانی که در یخ قرار میگیرند، قابل استفاده خواهند بود.
نوع 4 ، 4X

محفظه‌هایی با NEMA 4 و NEMA 4X برای استفاده در داخل یا خارج از منزل در نظر گرفته شده‌اند و همان محافظت های محفظه NEMA 3 را با محافظت اضافه تر در برابر ورود آب ارائه می‌دهند.

بنابراین، اگر می‌خواهید محفظه NEMA 4 خودتان را تمیز کنید، لازم نیست نگران آسیب رسیدن از طریق ورود آب به قطعات الکتریکی آن باشید.
نوع 6 ، 6P

دستگاه هایی با این NEMA، حفاظتی شبیه با محفظه NEMA 4 دارند با این تفاوت که در برابر غوطه ور شدن موقت یا طولانی مدت در آب تا عمق تعیین شده، دوام می آورند.
نوع 7

محفظه هایی با NEMA 7 برای مکان های خطرناک ساخته شده اند. این محفظه ضد انفجار است و برای استفاده در داخل ساختمان و مکان های خطرناک ساخته شده است.
نوع 8

NEMA 8 محافظتی شبیه به محفظه NEMA 7 دارد، اما می تواند هم در داخل و هم در فضای باز استفاده شود. این رتبه بندی هم مانند مورد قبلی، برای مکان های خطرناک استفاده می شود.
نوع 9

محفظه های NEMA 9، ضد اشتعال و گرد و غبار هستند و برای استفاده در محیط های داخلی و مکان های خطرناک در نظر گرفته شده اند.
نوع 10

محفظه های NEMA 10 مطابق با استانداردهای MSHA (سازمان ایمنی و بهداشت معدن) هستند.
نوع 12 و 12K

محفظه های NEMA 12 و NEMA 12K برای استفاده عمومی در داخل ساختمان در نظر گرفته شده اند. محفظه‌های NEMA 12 و 12K در برابر چکه‌ کردن و پاشیدن آب و همچنین در برابر زنگ زدگی مقاوم هستند.
نوع 13

محفظه های NEMA 13 بیشتر برای مصارف عمومی استفاده می شوند. آن‌ها هم مثل محفظه‌های NEMA 12 محافظت می‌کنند، اما محافظت بیشتری در برابر چکه‌کردن و پاشیدن مایعات از خودشان نشان می دهند.

این دسته‌بندی‌ها به کاربران کمک می‌کند تا موتور مناسب با شرایط محیطی خود را انتخاب کنند و از دوام و کارایی بیشتر اطمینان حاصل کنند.
2. کلاس‌ عایق حرارتی NEMA

کلاس‌های عایق حرارتی NEMA، نشان‌دهنده حداکثر دمای مجاز سیم‌پیچی الکتروموتور هستند. انتخاب کلاس مناسب می‌تواند از خرابی زودرس موتور جلوگیری کند. جدول زیر کلاس‌های حرارتی مختلف A، B، F و H و حداکثر دمای مجاز برای هر کلاس را نشان می دهد.