آموزش پلاک خوانی الکتروموتور
چه اطلاعاتی روی پلاک الکتروموتور درج می شود؟
مشخصاتی که معمولا روی پلاک الکتروموتور درج می‌شوند عبارت‌اند از:
برند
مدل
شماره سریال
کشور سازنده
وزن
تاریخ ساخت
کد استاندارد
مشخصات الکتریکی
ولتاژ نامی
فرکانس
جریان نامی
توان خروجی
ضریب توان
نوع اتصال
کلاس عایق حرارتی
کلاس حفاظتی
نوع منبع تغذیه و تعداد فازها
DUTY یا چرخه وظیفه عملکردی
مشخصات مکانیکی
سرعت دورانی
تعداد قطب‌ها
جهت چرخش
نوع شافت
اندازه قاب یا فریم سایز
مشخصات و شرایط محیطی
راندمان
دمای محیط
ارتفاع از سطح دریا
در شکل زیر، هر یک از موارد بالا را تعریف کردیم.
مشخصات درج شده روی پلاک الکتروموتور
تفسیر برخی نماد های پلاک الکتروموتور به زبان ساده
برند الکتروموتور
یکی از نماد هایی که بر روی پلاک موتور های الکتریکی وجود دارد، برند الکتروموتور (نام شرکت سازنده) است. برند الکتروموتور، نشان‌دهنده اعتبار، تجربه و کیفیت محصول می باشد. به عنوان مثال برندهای معروف تر، معمولا محصولات با کیفیت تری را تولید می کنند. الکتروموتورها برندهای متنوعی دارند که موتوژن و الکتروژن، از جمله معروف ترین آنها هستند.
برند الکتروموتور
تیپ یا مدل الکتروموتور
مشخصه مهم دیگری که در پلاک خوانی الکتروموتور به آن بر می خوریم، تیپ یا مدل دینام صنعتی مورد استفاده است. مدل الکتروموتور کدی است که اطلاعات مهمی درباره نوع و ویژگی‌های موتور در اختیار شما می‌گذارد. این کد معمولا شامل اعداد و حروف است و نشان می‌دهد که سری ساخت، توان و ابعاد موتور چیست یا چه ویژگی های خاصی مثل ضدآب بودن یا راندمان بالا و… دارد. این کد به شما کمک می‌کند موتوری که با نیازتان هماهنگ است، شناسایی کنید.
تایپ یا مدل الکتروموتور
NO یا شماره سریال
یکی دیگر از علائمی که بر روی پلاک موتورهای الکتریکی وجود دارد، NO است که به معنای شماره سریال الکتروموتور می باشد. شماره سریال یک کد یکتا است که به هر موتور اختصاص داده می‌شود. این شماره به شما کمک می‌کند موتور خاصی را در میان محصولات دیگر شناسایی کنید. مثلا اگر چندین موتور مشابه دارید، شماره سریال آنها را از هم متمایز می‌کند. همچنین با این کد می‌توانید تاریخ ساخت، اطلاعات تولید و گارانتی موتور را بررسی کنید. در صورت خرابی یا نیاز به خدمات پس از فروش، ارائه این شماره به شرکت سازنده ضروری است.
کشور سازنده
کشور سازنده، نشان‌دهنده محل تولید الکتروموتور است. این اطلاعات برای تشخیص کیفیت محصول و استانداردهای تولید آن اهمیت دارد. به طورکلی کشورهایی مثل آلمان، ژاپن، آمریکا، ایتالیا به خاطر داشتن فناوری پیشرفته، محصولات باکیفیت‌تری تولید می‌کنند.در مقابل کشورهایی مانند چین و هند محصولاتی با هزینه پایین‌تر تولید می‌کنند، اما کیفیت ممکن است متغیر باشد. انتخاب کشور سازنده بسته به نیاز و بودجه شما صورت میگیرد.
وزن
نشان دهنده وزن موتور است و معمولا با واحد kg مشخص می شود. وزن الکتروموتور در فرآیند حمل‌ونقل و نصب تأثیرگذار است. موتورهای سبک‌تر معمولا برای کاربردهای خانگی یا ماشین‌آلات کوچک استفاده می‌شوند و موتورهای سنگین‌تر مناسب تجهیزات صنعتی یا کاربردهایی که نیاز به توان بالا دارند، هستند. وزن همچنین نشان‌دهنده میزان مواد اولیه‌ای است که در ساخت موتور به کار رفته است. موتورهای سنگین‌تر معمولا بدنه محکم‌تر و سیم‌پیچی بیشتری دارند که میتواند نشان‌دهنده طول عمر بیشتر باشد.
وزن الکتروموتور
تاریخ ساخت
تاریخ ساخت نشان می‌دهد که الکتروموتور در چه زمانی تولید شده است. این تاریخ به شما کمک می کند تا از قدیمی یا نو بودن موتور، طول عمر، اعتبار ضمانت نامه و … آگاه شوید.
کد استاندارد
کد استاندارد نشان می‌دهد که الکتروموتور مطابق با چه استانداردهای بین‌المللی یا محلی ساخته شده است. این کد اهمیت زیادی برای اطمینان از کیفیت و ایمنی محصول دارد. استانداردهای رایج در الکتروموتورها، استاندارد IECو NEMA هستند. IEC یک استاندارد جهانی است که طراحی، عملکرد و ایمنی الکتروموتورها را پوشش می دهد. NEMA نیز استانداردی است که ابعاد، راندمان و قدرت موتور را تعریف می کند.
کد استاندارد الکتروموتور
ولتاژ نامی الکتروموتور
برقی که موتور برای کارکرد به آن نیاز دارد. مثلا 220 ولت (برق خانگی) یا 380 ولت (برق صنعتی).
الکتروموتور ها دارای اصطلاحی به نام سربندی هستند. سربندی الکتروموتورها به دو شکل ستاره و مثلث انجام میگیرد که در هر نوع آن، ولتاژ متفاوت است. بطور مثال، 400V (Y) نشان دهنده این است که الکتروموتور در حالت اتصال ستاره با ولتاژ 400 ولت است و 230V (Δ) بیانگر این است که در حالت اتصال مثلث با ولتاژ 230 ولت کار می کند.
ولتاژ نامی الکتروموتور
فرکانس الکتروموتور
مورد مهم دیگر در پلاک خوانی الکتروموتور، فرکانس (سرعت نوسان برق ورودی) است که بر اساس واحد هرتز (HZ) بیان می شود. مقدار فرکانس الکتروموتور در کشور ما 50 هرتز است در حالیکه در کشور های دیگر میتواند متفاوت باشد.
فرکانس الکتروموتور
جریان نامی
مقدار برقی که موتور در حالت عادی و با توان نامی خود استفاده می‌کند. واحد اندازه گیری آن آمپر (A) است. اگر جریان بیشتر از این مقدار شود، ممکن است موتور آسیب ببیند. به عنوان مثال اگر جریان نامی موتور، 15 آمپر باشد، موتور در حالت عادی 15 آمپر برق مصرف می‌کند. اگر بار بیشتر شود، جریان افزایش یافته و خطر آسیب وجود دارد. این مشخصه کمک می کند تا تابلو برق و کابل های مناسب برای موتور انتخاب شوند.
جریان نامی
توان الکتروموتور
توان نشان‌دهنده میزان انرژی است که موتور میتواند به صورت مفید تولید کند یا از منبع انرژی دریافت کند. مثلا اگر توان یک الکتروموتور 7.5 کیلووات باشد، یعنی موتور میتواند 7.5 کیلووات انرژی مفید تولید کند. توان الکتروموتور در پلاک خوانی، به دو صورت نوشته می شود؛ یکی بر اساس کیلووات (KW) و دیگری بر اساس اسب بخار (HP)
در صورتیکه توان الکتروموتور بر حسب اسب بخار باشد و شما بخواهید آن را به کیلووات تبدیل کنید، تنها کافیست آن را ضربدر 746 کنید و مقدار بدست آمده را تقسیم بر 1000 کنید تا توان برحسب کیلووات بدست آید.
توان الکتروموتور
ضریب توان
نشان می دهد که موتور چگونه از برق استفاده می کند یا به بیان ساده تر چند درصد از توان ورودی به انرژی مفید تبدیل می شود. ضریب توان عددی بین 0 تا 1 است. هرچه به 1 نزدیک‌تر باشد، یعنی موتور به خوبی از انرژی استفاده می کند و اتلاف انرژی کمی دارد.
ضریب توان الکتروموتور
نوع اتصال
روش اتصال سیم‌پیچ‌های موتور به منبع برق است. این اتصال در موتورهای سه‌فاز اهمیت بیشتری دارد. نوع اتصال به دو صورت ستاره (Y) یا مثلث (Δ) است. در اتصال ستاره، سیم پیچی ها در یک نقطه مشترک به هم متصل اند. در اتصال مثلث، سیم پیچی ها به صورت دایره ای به هم متصل هستند.
